Binnen het ontwerpproces richting een modulair en flexibel curriculum zien we generatieve AI zowel als doel en als middel. Generatieve AI helpt bij het ontwerpen van onderwijs maar is ook iets wat een plek moet krijgen in ons onderwijsaanbod. Hiermee verbinden we ook met het AI-lab dat Jeroen van Aalst bij de afdeling ICT & Creatief heeft. Joeri zei daarover:: “Het vult elkaar aan. Bij de workshop die wij geven, ligt de nadruk op het inzetten van AI voor het ontwerpen van onze opleidingen. Het zou mooi zijn als onderwijsteams het aanbod bij het AI-lab gaan integreren in het onderwijs.” Beide AI-initiatieven zitten dus in een andere laag binnen het onderwijs en kunnen elkaar juist versterken.
Tijdwinst
Esmay Bekkers en Karin van Beek, beiden werkzaam op de afdeling Handel, hebben inmiddels met hun team de workshops gevolgd. De één met wat meer persoonlijke ervaring met AI dan de ander, maar allebei ontzettend tevreden met de output. “Van tevoren zag ik AI, bijvoorbeeld ChatGPT, als een versneller in een proces,” begint Esmay, “maar dankzij de training zie ik het nu meer als mijn digitale assistent. Al vind ik het wel fijn om nog altijd mijn eigen stijl te hanteren.” De insteek van de workshops was voornamelijk praktisch van aard, waardoor veel van het geleerde ook meteen ingezet kon worden. “Ik heb met AI inmiddels verkoopgesprekken geoefend met mijn studenten,” zegt Esmay. “En je ziet bij studenten ook de tijdwinst die ze behalen door AI in te zetten,” vult Karin aan.
Het volgen van de workshop is wellicht voor sommige onderwijs- en designteams nog een beetje de ‘ver-van-mijn-bed-show’, medewerkers moeten het nut er soms nog van inzien. “Daarom hebben we projectleiders benaderd om tijdens een workshop even aan te sluiten om te zien wat het doet,” legt Joeri uit.
Concrete oefeningen
Marieke van den Hout en Marianne Selten hebben met het designteam van Zakelijke Dienstverlening ook meegedaan aan de tweedaagse workshops. Ze kregen voor de zomervakantie een mail met een uitnodiging om het team aan te melden en ze twijfelden geen moment. “Linksom of rechtsom krijg je gewoon te maken met AI,” begint Marieke, “dus hoe eerder we er met onze afdeling mee aan de slag gaan, hoe beter vind ik. Na die eerste mail heb ik ons team meteen aangemeld.” Inmiddels is de workshop achter de rug. “We hebben kaders en richtlijnen gekregen om ons curriculum vorm te geven met behulp van AI en we hebben concreet geoefend,” vertelt Marianne. Ze hebben ervaren dat hoe meer specificaties ze toevoegen in de prompt, hoe beter de resultaten zijn en dus hoe bruikbaarder en praktischer. “De twee workshops zitten ook echt goed in elkaar, in de eerste maak je kennis met AI en de mogelijkheden en in de tweede ga je echt hands on aan de slag,” aldus Marianne.
Impact
“Onze training draagt zeker bij aan goed onderwijs ontwerpen, goed onderwijs geven en het zorgt voor werkdrukverlichting, dat zien deelnemers in,” vertelt trainer Thijs Wesselink. “Wanneer je de training volgt, zul je merken dat er een opbouw in zit. Ongeacht het kennisniveau van tevoren is het relevant voor iedereen om mee te doen aan de workshop.” De workshop startte bij het begin van het studiejaar en daarvoor zijn projectleiders en designteams benaderd om zich aan te melden. “Hierbij gaven we aan dat we drie zaken behandelen tijdens de workshops,” vult Joeri aan. “Ten eerste hoe AI voor afdelingen een hulpmiddel kan zijn in het ontwerpen van een flexibel en modulair curriculum. Daarnaast kijken we naar de impact die AI heeft op het onderwijs in het algemeen en wat we ermee kunnen in het curriculum. En ten slotte: wat is de impact van AI op het werkveld waarvoor wij studenten opleiden en wat kunnen we dáár mee in het curriculum?”
Ervaren
Inmiddels hebben zeven afdelingen de workshops gevolgd, die twee keer twee uur duren. In de eerste bijeenkomst creëren we een zogenoemd ‘gelijk speelveld’: je moet eerst weten wat het is en wat het betekent voor het onderwijs en het leren, voordat je zelf een inschatting kan maken van wat het voor het curriculum(ontwerp) betekent. “In de tweede bijeenkomst gaan we in op de vraag wat AI betekent voor ons ontwerpproces,” aldus Joeri. “Tijdens deze bijeenkomst willen we vooral faciliteren dat deelnemers direct aan de slag kunnen met AI. Niet alleen erover praten, maar vooral ervaren,” vult Thijs aan. “We leren ze een goede prompt in te geven. En in de tweede bijeenkomst gaan ze met prompts aan de slag die gebaseerd zijn op de stappen die je zet in het proces van curriculumontwerp.” Hiervoor is een routekaart ontwikkeld, waarbij elk designteam op elk gewenst moment in kan stappen.
In de workshops werd veel aandacht besteed aan het maken van een goede prompt. “AI gaat het allemaal niet zelf bedenken, dus je moet zelf goed weten wat je van de tool vraagt,” zegt Karin. “Wanneer ik zeg: maak een opleiding interieuradviseur die 3 jaar duurt op locatie KW1C in Den Bosch, dan krijg ik iets heel basics. Maar wanneer wij het als team goed kunnen laden in de prompt, dan krijg je pas een goed ontwerp.” Esmay vult aan: “Je denkt dus zelf na over de vragen die je stelt, maar ook over de antwoorden die AI je geeft.”
Joeri vervolgt: “Ieder designteam is op een andere plek in de ontwikkeling van het curriculum. De prompt hebben wij in feite opgeknipt, zodat je, waar je ook bent in je ontwikkelproces, op elk moment in kunt stappen in de route,” aldus Joeri. Je kunt de prompt bijvoorbeeld gebruiken om je stappen tot nu toe te evalueren, of om een volgende stap in je grof of fijn ontwerp van het curriculum te kunnen zetten. De routekaart is een instapkaart en het is maatwerk. “Er zijn inmiddels teams geweest die helemaal aan het begin van het proces staan, maar ook die modules al helemaal klaar hadden staan.”
Veranderend beroepsprofiel
Door de komst van AI-tools veranderen de profielen waarvoor wij als mbo opleiden, volgens Marieke. “Het vraagt andere vaardigheden van onze studenten in het werkveld. Veel kan geautomatiseerd worden met AI, waardoor de beroepsbeoefenaar meer tijd kan steken in andere dingen, bijvoorbeeld klantgesprekken.” Hier ligt volgens hen ook een rol voor ons als college: we moeten de studiekiezers goed informeren over het veranderende beroepsbeeld. “Een boekhouder gaat in de zeer nabije toekomst niet alleen maar cijfers inkloppen, maar de soft skills worden veel belangrijker. En het mbo heeft hierbij de taak om dit beeld goed te schetsen in de maatschappij.”
De workshops worden heel positief ontvangen. “Mensen zijn echt heel enthousiast, omdat zij de vertaling kunnen maken naar wat het voor hen in hun situatie betekent,” zegt Joeri. “En ze beseffen dat dit veel betekent voor hun werk,” vult Thijs aan. Vaak krijgen ze in de wandelgangen te horen dat ze nu pas echt goed gebruik kunnen maken van AI. “Collega’s geven aan dat ze nu pas echt effectief aan de slag zijn gegaan en dat eerdere resultaten nog niet helpend genoeg waren. Deze vrijwillige terugkoppeling is natuurlijk fantastisch.”
In samenwerking met Jos van Oosterveen, programmadirecteur Flexibilisering & Modularisering, hebben Joeri en Thijs de projectleiders aangeschreven. “Nadat de early adopters zich hadden aangemeld, hebben we de overige projectleiders persoonlijk benaderd met de uitnodiging om een uurtje aan te sluiten bij een workshop, zodat ze zelf konden ervaren wat dit hen zou kunnen opleveren.” Zo zijn de aanmeldingen verder gaan lopen, met als resultaat dat 9 van de 10 afdelingen inmiddels een scholing hebben gevolgd.
Beide teams zijn zeer tevreden over de workshops, maar zijn wel van mening dat het pas echt zinvol is wanneer je het als team volgt. Marieke: “Wanneer je het in je eentje doet, kom je vaak terug in de waan van de dag, maar wanneer je met collega’s het gesprek gaande blijft houden, gaat het vliegen.”
Wil jij ook met je onderwijs- of designteam de workshop volgen? Neem contact op met Joeri Baarda, OO&E: [email protected] of Jeroen van Aalst, ICT en Creatief: [email protected].